การตรวจภายใน(PelvicExamination)หรือการทําหัตถการรักษาใน
ช่องคลอดสตรีเช่นการตรวจแป๊บสเมียร์(Papsmear)เป็นต้นและการตรวจ
ทางทวารหนัก(Proctoscope)ให้แก่ผู้รับการตรวจที่อยู่ในระหว่างการถือศีลอด
จะทําให้เสียการถือศีลอดหรือไม่?
ข้อมูลประกอบการพิจารณา
การตรวจภายในโดยมากจะหมายถึงการตรวจในสตรีโดยสูตินรีแพทย์จะสอดใส่นิ้ว
หรือเครื่องมือแพทย์เข้าไปทางอวัยวะช่องคลอดเพื่อคลําดูสิ่งผิดปรกติเช่นแผลหรือก้อน
เนื้องอกและจะขูดหรือป้ายเอาของเหลวหรือเนื้อเยื่อภายในมาป้ายกับแผ่นกระจกนําไป
ส่องกล้องหรือเพาะหาสิ่งผิดปรกติต่อไปการป้ายกระจกและย้อมสีเป็นวิธีการที่เรียกว่า
Papsmear นํามาจากชื่อของผู้ค้นพบวิธีการเป็นคนแรกเป็นชาวกรีกชื่อ Papanicoloau
คําวินิจฉัย
احلمدهللربالعاملنيوالصالةوالسالمعلىسيدناحممدوعلىآلهوصحابتهأمجعني...وبعد:
นักนิติศาสตร์อิสลามมีความเห็นที่ต่างกันในเรื่องการตรวจภายในหรือการทําหัตถการรักษา
ในช่องคลอดสตรีและการตรวจหรือการทําหัตถการรักษาทางทวารหนักทัศนะของนักวิชาการสังกัด
มัซฮับอัช-ชาฟิอีย์เห็นพ้องกันว่าการกระทําดังกล่าวนั้นถือเป็นสิ่งที่ทําให้เสียการถือศีลอดของผู้รับ
การตรวจที่อยู่ในระหว่างการถือศีลอดทั้งนี้ไม่ว่าในขั้นตอนของการตรวจดังกล่าวจะเป็นการใช้นิ้ว
มือสอดช่องคลอดหรือช่องทวารหนักหรือใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์หรือวัตถุอย่างอื่นก็ตาม(1)ส่วน
นักวิชาการสังกัดมัซฮับอัล-ฮะนะฟีย์มีทัศนะว่าหากปลายของสิ่งที่ล่วงล้ําเข้าสู่ภายในช่องคลอด
หรือทวารหนัก(เช่นนิ้วมือหรืออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ใช้ตรวจภายในเป็นต้น)ยังคงอยู่ภายนอก
(1)กิตาบอัล-มัจญ์มูอ์ชัรฮุลมุฮัซซับ;อัน-นะวาวีย์:6/336ประเด็นว่าด้วยกรณีหากบุคคลนํานิ้วมือของตน
หรืออื่นจากนิ้วมือเข้าสู่ภายในช่องทวารหนักหรือช่องคลอด
عزيزيةفـتاوى|รวมคําวินิจฉัย(ฟัตวา)จุฬาราชมนตรี85
และมิได้หายเข้าไปในอวัยวะส่วนนั้นทั้งหมดก็ไม่ทําให้เสียการถือศีลอดแต่อย่างใด(1)
สําหรับนักวิชาการสังกัดมัซฮับอัล-มาลิกีย์มีทัศนะว่าหากสิ่งที่ล่วงล้ําเข้าสู่ทวารล่าง(คือ
ทวารหนักและช่องคลอด)เข้าไปถึงกระเพาะหรือลําไส้ใหญ่และทวารล่างนั้นมีลักษณะเปิดกว้างเช่น
ทวารหนักและช่องคลอดเป็นต้นกอปรกับสิ่งที่ล่วงล้ําเข้าสู่ทวารล่างเป็นของเหลวหรือสารเหลว
ถือว่าทําให้เสียการถือศีลอดแต่ถ้าสิ่งที่ล่วงล้ําผ่านทางทวารล่างเป็นของแข็งหรือวัตถุโดยเข้าไปถึง
กระเพาะหรือลําไส้ใหญ่ก็ถือว่าไม่ทําให้เสียการถือศีลอดแต่อย่างใด(2)ส่วนนักวิชาการสังกัดมัซฮับ
อัล-ฮัมบะลีย์มีทัศนะว่าการที่สตรีนําเอานิ้วของนางหรืออื่นจากนิ้วของนางเข้าสู่ภายในช่องคลอด
ของนางถึงแม้ว่านิ้วมือของนางจะเปียกน้ําก็ตามไม่ทําให้เสียการถือศีลอด(3)ส่วนการนําสิ่งหนึ่ง
สิ่งใดล่วงล้ําเข้าไปภายในทวารหนักเช่นการเหน็บยาสวนทวารหนักเป็นต้นถือว่าทําให้เสียการ
ถือศีลอด(4)
พิจารณาแล้วจึงวินิจฉัยได้ว่าในกรณีของการตรวจภายในหรือการทําหัตถการรักษาใน
ช่องคลอดสตรีและการตรวจทวารหนักโดยมีการสอดใส่วัตถุหรือของเหลวเข้าไปภายในขณะที่สตรี
ผู้รับการตรวจถือศีลอดอยู่นั้นทําให้เสียการถือศีลอดแต่ถ้าการตรวจรักษาดังกล่าวไม่มีการสอดใส่
สิ่งใดๆเข้าไปภายในก็ไม่ทําให้เสียการถือศีลอดดังนั้นผู้รับการตรวจทางทวารหนักจึงสมควรหลีก
เลี่ยงจากกรณีดังกล่าวด้วยการนัดเพื่อรับการตรวจในเวลาที่ตนมิได้อยู่ในสภาพของผู้ถือศีลอด
